Zahorów – świadek burzliwej historii XX wieku.

Zahorów 2024.4

Zahorów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim.

W XIX wieku funkcjonował tu folwark o powierzchni około 670 hektarów, z łąkami, lasami, pastwiskami i ogrodami. W skład folwarku wchodził 1 budynek murowany, 11 drewnianych oraz wiatrak. W I poł. XIX wieku wieś i folwark liczyły ponad 200 mieszkańców.

W 1943 r. wieś zamieszkiwało 421 Ukraińców i 184 Polaków. Podczas akcji „Wisła” wysiedlono ze wsi 254 mieszkańców narodowości ukraińskiej.

Pierwsze informacje o funkcjonowaniu cerkwi w Zahorowie pochodzą z XVII w. Po I wojnie światowej cerkiew została zamknięta. Starania na rzecz odzyskania obiektu czynił proboszcz parafii w Zabłociu, jednak nie przyniosły one efektów. Nieczynna cerkiew została ostatecznie zniszczona w 1938 roku, w czasie akcji polonizacyjno-rewindykacyjnej na Chełmszczyźnie i Południowym Podlasiu.

Burzenie cerkwi było elementem akcji pacyfikacyjnej skierowanej przeciw prawosławnej ludności ukraińskiej i białoruskiej, prowadzonej w latach 1938-1939. W ciągu dwóch miesięcy w lecie 1938 r. na Chełmszczyźnie i południowym Podlasiu zburzono 127 obiektów sakralnych – cerkwi i kaplic – czyli jedną trzecią wszystkich istniejących na tych terenach. Protesty ludności prawosławnej tłumiła policja.

Cerkiew
Zburzona w 1938 r. cerkiew w Zahorowie. Źródło: cerkiew1938.pl

Z początkiem 1991 r. rozpoczęto w tym samym miejscu budowę nowej cerkwi parafialnej, której uroczyste poświęcenie odbyło się 1 sierpnia 1993 r. Ikonostas do nowej świątyni wykonał Aleksy Chwesiuk, mieszkaniec Zahorowa, zaś ikony Eugeniusz Świniarczuk z Kowla (Ukraina). Przy cerkwi znajduje się pomnik upamiętniający wydarzenia z 1947 roku w ramach akcji „Wisła”. Na terenie parafii znajduje się również cerkiew cmentarna p.w. Zmartwychwstania Pańskiego w Choroszczynce.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do Parafii Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Choroszczynce.

Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 roku wieś liczyła w tym czasie 236 mieszkańców. W latach 1998-2021 liczba mieszkańców zmalała o ponad 25 procent.

Źródła:

  • Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XIV;
  • lublin.cerkiew.pl;
  • www.polskawliczbach.pl;
  • naukawpolsce.pl

Dodaj komentarz na Facebooku

pasek narzędzi

Add a new location

Edit Location

Add up to 5 images to create a gallery for this location.

×
Privacy Overview